Akwaterrarium dla żółwia wodno-lądowego

Akwaterrarium dla żółwia wodno-lądowego

Autor: Michał Rogalski

Żółwie to szalenie interesująca grupa zwierząt, wywodząca się jeszcze z czasów prehistorycznych. Pierwsi przedstawiciele tej grupy, która wciąż budzi liczne spory w obrębie taksonomii i pozostaje przedmiotem fundamentalnych rewizji w dziedzinie systematyki, pojawili się na Ziemi już ponad 250 milionów lat temu.

Nic dziwnego, że – biorąc pod uwagę ich „filogenetyczną starość”, obecność w starodawnych baśniach i mitach wielu kultur, przyrodzoną długowieczność oraz dość prymitywną budowę ciała, które jest na dodatek okolone ochronnym pancerzem – o żółwiach mówi się często: żywe skamieniałości. To fascynujące zwierzęta, które z powodzeniem możesz hodować w domu, w odpowiedniej wielkości akwarium lub terrarium dostosowanym do ich potrzeb.

Żółw wodno-lądowy – cud (dawnej) natury


Ochronny pancerz żółwia wodno-lądowego (szkielet zewnętrzny) złożony jest z części grzbietowej, czyli karapaksu, oraz części brzusznej, zwanej plastronem. Nie każdy wie, że pancerz ten skonstruowany jest z rogowych tarczek wzmocnionych płytami kostnymi. Niektóre gatunki, na przykład wiodące typowo wodny tryb życia żółwiaki (kiedyś dostępne na potęgę w sklepach zoologicznych były żółwiaki chińskie – obecnie handel nimi jest zabroniony), nie mają tych tarcz, a kostne płytki są u nich znacząco zredukowane. Żółwiaki często zakopują się w podłożu, na przykład miękkim piasku, a od czasu do czasu wyciągają swą długą szyję, by nad lustrem wody zaczerpnąć powietrza.

Poza tym dzisiejsze żółwie nie mają zębów, ale ich szczęki są szczodrze wyposażone w ostre rogowe listwy, którymi zwierzęta potrafią doskonale gryźć i ciąć pożywienie, a także – w sytuacji zagrożenia – boleśnie kąsać. Jeśli chodzi o zmysły, to przedstawiciele grupy mają w większości bystry wzrok, dobry węch i słaby słuch. To powoduje, że żółw doskonale radzi sobie ze zdobywaniem pożywienia. Wszyscy przedstawiciele rzędu Testudines są jajorodni.

Podziały, podziały...

Żółwie należą do gromady gadów. Obecnie żyjące Testudines, czyli tak zwane żółwie współczesne, dzielą się na dwa podrzędy: żółwie bokoszyjne (Pleurodira) i żółwie skrytoszyjne (Cryptodira). Wybrani przedstawiciele obu tych grup/podrzędów budzą zainteresowane miłośników herpetofauny i pasjonatów terrarystyki. I dlatego – jak świat długi i szeroki – z powodzeniem bywają trzymani w domach w akwarium lub terrarium.

Przy czym częściej stosowany (wprawdzie bardziej amatorski, lecz zarazem i praktyczniejszy) podział żółwi, zwyczajowo stosowany w literaturze poradnikowej i popularnej, bierze pod uwagę kryterium środowiskowe i tryb życia tych zwierząt: w wodzie lub na lądzie. I zgodnie z tym kryterium Testudines dzielimy na żółwie lądowe i żółwie wodno-lądowe.

Dla wybranych reprezentantów pierwszej grupy, z których długoletniej obecności chcemy się cieszyć w naszym mieszkaniu, zakładamy terrarium leśne, stepowe bądź pustynne. Natomiast dla żółwi wodno-lądowych właściwym środowiskiem ich życia będzie akwaterrarium. W takim akwarium dla żółwia wodno-lądowego część brzegowo-lądowa lub „wynurzona” (w postaci pomostu bądź wyspy) zajmie z reguły nie więcej niż 35–40% powierzchni czy pojemności. Resztę przestrzeni użytkowej zbiornika wypełnia zaś odpowiednio uzdatniona i dobrze przefiltrowywana woda, co stworzy także dobre warunki do hodowli niektórych ryb - oczywiście zawsze należy dokładnie sprawdzić, jakie wymagania ma konkretny gatunek.

Urządzenie akwarium dla żółwia wodno-lądowego – dawniej i dziś

Dawniej jako akwarium dla żółwia wodno-lądowego stosowano często niewielki i płytki akrylowy pojemnik wyposażony w filtr w którym znajdowała się maleńka przezroczysta wyspa, uwieńczona na szczycie bijącą po oczach kiczowatą palmą. To rozwiązanie już dawno odeszło do lamusa terrarystycznej historii. Słusznie okryte złą sławą, bo szalenie niepraktyczne i nader wątpliwej urody, nie mogło przecież spełnić oczekiwań żadnego szanującego się miłośnika terrarystyki, a zwierzęciu zapewnić minimalnych choćby potrzeb i warunków do prawidłowego rozwoju. Żaden żółw wodny nie powinien żyć w takich warunkach.

Co innego, jeśli weźmiemy pod uwagę tradycyjne szklane akwarium. Tego typu modele świetnie funkcjonują (mogą funkcjonować) jako akwaterraria. Akwarium dla żółwia o dużej powierzchni dna, odpowiednio zaadaptowane i zaaranżowane, wyposażone w wydajny filtr, a najlepiej dwa (tak zwana nadfiltracja), stosowane było już dawno - jednak i dzisiaj z powodzeniem spełni swoje zadanie.

Jak przygotować akwarium dla żółwia wodno-lądowego?

Na dno przygotowywanego akwarium dla żółwia wodno-lądowego standardowo sypiemy drobnoziarnisty żwir i kładziemy kamienie (doskonale w tej roli sprawdzają się otoczaki), dbając z jednej strony o to, by frakcja ziaren o obłym kształcie była odpowiednia, a krawędzie skał nie były zbyt ostre, a z drugiej – by uformowane w ten sposób podłoże okazało się długofalowo stabilne i nie groziło zawaleniem na przykład wtedy, gdy pobudzony żółw raptownie rzuci się na podany pokarm albo gdy mocniej odepchnie się od kamiennej konstrukcji tylnymi kończynami. Zwróć uwagę na to, że nie każdy rodzaj kamieni nadaje się do akwarium dla żółwia. Całą kamienną konstrukcję dobrze jest (próg skalny czy grotę, do której uformowania wykorzystaliśmy kamienie) skleić uprzednio przy pomocy kleju silikonowego.

Akwarium dla żółwia wodno-lądowego - wyspa w akwarium

Stosowanym dość często w nieodległej przeszłości pomysłem była wyspa w postaci usypiska głazów i żwiru (mniej estetyczny wariant zakładał ustawione na dnie akwarium i odwrócone do góry dnem donice gliniane). Wyspa stanowiła miejsce odpoczynku, gdzie żółw mógł przebywać po wyjściu z wody. Do akwarium znakomicie sprawdzają się też częściowo wynurzone korzenie mopani i inne większe, ciężkie, tonące kawałki drewna. Ich stosowanie jest nie tylko bezpieczne dla żółwia i innych zwierząt, ale i zgodne jest z podejściem jakim jest akwarystyka środowiskowa i ogólną tendencją Close-To-Nature.

Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że niektóre gatunki żółwi wodno-lądowych – choćby przedstawiciele inwazyjnych taksonów z grupy żółwi ozdobnych (Trachemys scripta), na których trzymanie w domu trzeba dziś mieć w naszym kraju specjalne pozwolenie[1] – doskonale radzą sobie i bez problemu wdrapują się na pływające w akwarium wyspy czy dryfujące tratwy.

Zaplanuj podział akwarium na część wodną i lądową

Ważne, by podział na część wodną i lądową w akwarium dla żółwia wodno-lądowego zaplanować już na etapie budowy zbiornika. Możemy w tym celu stworzyć wyspę lub wykorzystać inne metody. Rozwiązaniem niekiedy stosowanym jest szklana przegroda w akwarium, czyli płytka o szerokości 15–35 centymetrów, przyklejona na sztorc, przylegająca szczelnie do dna i ścian akwarium. Oddziela ona część wodną od lądowej. Suchy grunt (najczęściej piasek) może znajdować się wówczas z boku, z tyłu lub rozciągać się w obu tylnych rogach akwarium. Żółwie mogą tam składać jaja.

Osobną grupę akwaterrariów stanowią znane z przeszłości zbiorniki całkowicie zalane wodą, ale z wyraźnie wyodrębnioną częścią lądową w postaci prowizorycznej „żółwiowej skarpy”, która zastępuje wyspę, czyli szklanej szybki przyklejonej silikonem do bocznej ściany, lub wynurzonej, a wykonanej z żywicy samoutwardzalnej górki, którą mocuje się zwykle w akwarium za pomocą przyssawek. Producenci oferują także gotowe „akwaria dla żółwia wodno-lądowego”, w których szklana płytka, wklejona poziomo w kącie zbiornika, wraz z prowadzącymi do niej fragmentarycznie zanurzonymi schodkami, jest namiastką takiego stałego suchego lądu. Bardzo ważne jest by wybierając odpowiednie podłoże (takie jak piasek czy żwir czy wystające z nich korzenie roślin) zapewnić zwierzęciu warunki zbliżone do tych, które miałoby w naturze.

Wyposażenie akwarium dla żółwia wodno-lądowego

Akwarium wszystko w jednym, czyli gotowy zestaw dla amatorów i profesjonalistów

Zakup akwarium lub terrarium dla żółwia może wydawać się bardzo skomplikowany. Na rynku masz do wyboru ogromną ilość modeli, które różnią się między sobą cechami takimi jak pojemność, materiał wykonania, zagospodarowanie przestrzeni czy akcesoria wchodzące w skład zestawu. Warto jednak pamiętać o tym, że renomowani producenci sprzętu akwarystycznego i terrarystycznego w XXI wieku prześcigają się w ofercie i wychodzą naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom pasjonatów – i to zarówno nieopierzonych jeszcze adeptów terrarystyki, jak i doświadczonych hodowców, którzy o potrzebach żółwia wodno-lądowego wiedzą wszystko.

Jednym z koronnych dowodów na takie podejście do klientów są kompletne, w pełni wyposażone już w grzałkę, filtr, lampy i inne niezbędne akcesoria, profesjonalne akwaterraria. Stanowią one zdecydowanie lepsze rozwiązanie przede wszystkim dla osób, które dopiero zaczynają zajmować się żółwiami i pozwalają szybko zgromadzić wszystko, co konieczne, by zwierzę mogło prawidłowo się rozwijać. Doskonale nadają się również dla bardziej doświadczonych hodowców. Dostępne na rynku (w sklepach internetowych i stacjonarnych), są funkcjonalne, łatwe w montażu i użyciu akwaria dla żółwi lądowych, a nade wszystko zaprojektowane z myślą o dobrostanie przyszłych lokatorów. To powoduje, że nie musisz się obawiać – z całą pewnością znajdziesz akwarium dla żółwia (lub terrarium w przypadku żółwia z gatunku lądowych) , które będzie odpowiadało potrzebom Twojego pupila.

Zadbaj o poziom wody i jej stan w akwarium dla żółwia wodno-lądowego

Podstawą hodowli żółwi wodno-lądowych zawsze jest dbałość o stan wody w zbiorniku: jej poziom, czystość i temperaturę w akwarium. Zasadniczo dostępne w kilku wariantach i wielkościach akwaria, zaopatrzone są w wydajne filtry, które usuwają zanieczyszczenia, będące resztkami pokarmowymi i produktami obfitej przemiany materii (trzeba pamiętać, że żółw wodno-lądowy należy do zwierząt tyleż łapczywie rzucających się na pokarm, co wyjątkowo niechlujnie się pożywiających, a jeszcze obficie „brudzących” środowisko wodne, w którym żyją).

Utrzymanie czystości w akwarium może być czasami nie lada wyzwaniem. Filtr zapewnia filtrację mechaniczną (doskonale, jeśli zaopatrzymy je dodatkowo w prefiltr) i biologiczną, co w dużej mierze zniweluje widoczne gołym okiem przebarwienia wody, a także przykre zapachy. Zawsze kupując filtr należy zwracać uwagę na jego wydajność - powinna być ona dostosowana do pojemności akwarium. Aby nie narazić się jednak na dyskomfort należy co tydzień wymieniać wodę – konieczne będą podmiany wody rzędu 30–40% realnej wielkości zbiornika.

Rośliny w akwarium dla żółwia wodno-lądowego

Żółwie wodno-lądowe to zwierzęta z natury mięsożerne, ale często uzupełniające swe menu o miękkie tkanki roślin wodnych i błotnych. Również z tego powodu, pomijając już nawet kwestie parametrów wody, podłoża czy oświetlenia – a dochodzą do tego jeszcze gabaryty i sposób poruszania się konkretnych osobników – z pielęgnacji delikatnych czy wymagających roślin (trawnikowych bądź tych o pierzastych liściach) należy po prostu zrezygnować. Możemy wykorzystać rośliny pływające, które unoszą się na tafli wody. Jednak imitację zarośniętego zbiornika naturalnego – choćby wycinka amazońskiej dżungli, azjatyckiego mokradła, brzegu afrykańskiego strumyka czy zakola środkowoamerykańskiej rzeki – uda nam się z powodzeniem stworzyć, jeśli zakupimy zestaw (markowy zbiornik) ze ściętą przednią szybą, zapewniającą kapitalny wgląd w wodę i wejrzenie we wnętrze akwaterrarium.

Wówczas bez problemu sprokurujemy część nadwodną, gdzie żółw może pływać. Możemy użyć w tym celu tła strukturalnego, przyklejanego do tylnej (wyższej) ściany zbiornika, wraz z przytroczonymi doń lub opartymi o nie, a wznoszącymi się nad wodą konarami i tubami korkowymi. Dekoracje te obsadza się mchami i epifitami. Powszechnie wykorzystuje się też zwisające pędy Epipremnum aureum, czyli popularnego scindapsusa, oraz innych pnączy (na przykład z grupy heder) czy roślin płożących (na przykład z grupy fikusów). Z kolei akwariowe rośliny naczyniowe, w swoich macierzystych biotopach należące do flory błotnej, takie jak anubiasy, mikrozoria, żabienice i kryptokoryny, w sprzyjających warunkach w miarę dobrego oświetlenia wyrastają ponad lustro wody. Klimat akwaterrarium mogą też podkreślać rośliny pływające – drobnolistne, tworzące kobierce, jak gatunki z grupy rzęs, czy taksony o efektownie rozwidlających się korzeniach, jak choćby Limnobium laevigatum czy Pistia stratiotes.

Takie akwarium dla żółwia wodno-lądowego ma często charakter otwarty. Na bocznych krawędziach montuje się belki oświetleniowe, z tyłu zapina futurystyczne płaskie klosze z modułami LED, a bezpośrednio nad wyspą żółwiową (stanowiącą zarazem wyspę ciepła) instaluje się lampę z żarówką UVB.

Dodatkowe akcesoria do akwarium dla żółwia

Markowe zestawy do akwarium dla żółwia bywają często wyposażone w dodatkowe akcesoria – przede wszystkim nietłukącą się (to bardzo ważne!) grzałkę z termostatem (najlepiej jeżeli temperatura wody w akwarium waha się w zakresie 24–26°C), termometr, preparaty do uzdatniania wody, a także „powitalny pakiet dla żółwia”, w którym można znaleźć gotowy pokarm dla żółwi oraz produkty do pielęgnacji specjalnie opracowane i zbilansowane dla naszych przyszłych podopiecznych. Takie zestawy zawierają wszystko to, co niezbędne do akwarium dla żółwia, by zwierzę mogło się jak najszybciej wprowadzić. Jeżeli zdecydujesz się na samodzielne stworzenie akwarium - kupując wyłącznie prosty zbiornik wyposaży w filtr i lampy, te wszystkie akcesoria takie jak grzałka czy preparaty do uzdatniania wody będziesz musiał dokupić osobno.

https://www.plantica.pl/akwarystyka-slodkowodna/akwaria-i-zestawy/zestawy-akwariowe/nano-i-krewetkaria/aqualighter-afarm-aquaponic-set.html


[1] Od 2012 roku przetrzymywanie, hodowla, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i sprzedawanie tego gatunku jest możliwe wyłącznie po uzyskaniu zezwolenia właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska.

Komentarze

Artykuł jeszcze nie ma dodanego żadnego komentarza. Bądź pierwszy!

Dodaj swój komentarz

captcha

Przeczytaj również: