Złączki, nyple, redukcje

Dwutlenek węgla (CO2) w akwarium. Co, jak, i dlaczego.

Dwutlenek węgla (CO2) w akwarium jest jednym z podstawowych produktów budulcowych roślin w akwarium. Rośliny potrzebują węgla tak samo jak makroelementów, światła i żyznego podłoża.  CO2 do akwarium dostarczamy w formie gazu w butli CO2, który dyfuzor rozprasza w akwarium w postaci mgiełki. CO2 dostarczone do akwarium w takiej postaci ulega dyfuzji. Dyfuzja, to proces który polega na rozpuszczeniu/uwolnieniu, w tym przypadku, węgla do wody w akwarium. Węgiel dostarczony w takiej postaci staje się dostępny dla roślin. Zawartość węgla w akwarium powinna znajdować się na stałym, dosyć wysokim poziomie. Taki stan rzeczy gwarantuje nam szybki i stabilny wzrost roślin w akwarium.

CO2 w akwarium. Przegląd procesu od strony technicznej.

Całą przygodę z CO2 zaczynamy od butli wysokiego ciśnienia. To w niej znajduje się istotny dla nas dwutlenek węgla. Butla CO2 występuje w wielu dostępnych rozmiarach, co pozawala na swobodne dobranie jej wielkości do rozmiaru akwarium. Butla CO2 sama w sobie nie posiada żadnej regulacji. Ma jedynie zawór główny. Pozwala on na to aby gaz w butli mógł wydostać się na zewnątrz. Pierwsza regulacja ilości dostarczanego gazu odbywa się na reduktorze wyposażonym w tzw. manometry. Manometry to zegary reduktora, które informują nas, w zależności od wariantu, o ilości gazu w butli, oraz tzw. ciśnieniu roboczym reduktora, czyli tym, które jest na wyjściu z reduktora. Reduktor ma za zadanie obniżyć ciśnienie gazu CO2 znajdującego się w butli. Pomiędzy butlą a akwarium są jeszcze dodatkowe elementy decydujące o tym, iż ciśnienie gazu znajduje się na danym, łatwiejszym do sterowania poziomie. Zaworek precyzyjny, to on jest za reduktorem. Ważne aby znalazł się zaraz za butlą i reduktorem, gdyż pozostałym produktom, tym za zaworkiem precyzyjnym, będzie łatwiej pracować na niższym ciśnieniu CO2. To zaworek precyzyjny, czyli tzw. dławik, bierze sporą część pracy na siebie. Dlatego warto zadbać aby był naprawdę dobrej jakości. Kiedy mamy już odpowiedni zaworek precyzyjny, możemy przejść do urządzenia, którego zadaniem jest zatrzymać przepływ gazu, kiedy uznamy to za wymagane. Urządzenie to elektrozawór. Elektrozawór CO2 jednym zamknięciem przelotu odcina dopływ dwutlenku węgla do akwarium. W tym miejscu należy wspomnieć o dwóch rzeczach. Pierwsza jest taka, iż akwarium miewa okresy w ciągu dnia, kiedy dozowanie CO2 należy przerwać, gdyż poziom dwutlenku węgla CO2 jest na odpowiednim, lub za dużym poziomie. Na ogół ma to miejsce w nocy, kiedy to zadaniem roślin jest oddawanie CO2 do wody. Elektrozawór wtedy odcina dostęp dwutlenku węgla CO2. Druga to odczyn wody (pH). Ten zmienia się wraz z zawartością CO2 w akwarium. Kiedy odczyn osiągnie za niską wartość, wtedy dopływ dwutlenku węgla również należy zamknąć. Tutaj z pomocą przychodzi komputer monitorujący pH w akwarium. Komputer pH jest bezpośrednio sprzęgnięty z elektrozaworem oraz sondą pH, która jest bezpośrednim akcesorium komputera. Znając wartość twardości węglanowej (KH) w akwarium, możemy określić pożądane przez nas pH (na podstawie tabelki pH/KH/CO2 dostępnej w naszym sklepie lub Internecie). Tym samym komputer otworzy elektrozawór na tyle długo, dozując CO2 do akwarium, aż pH wody w akwarium osiągnie optymalną wartość. Na tym etapie mamy za sobą wszystkie bardziej złożone produkty techniczne składające się na zestaw CO2. Przesuwając się z kierunku butli w stronę akwarium, będziemy potrzebować szklany licznik bąbelków. Szklany licznik bąbelków mówi nam ile CO2 podajemy do wody. Licząc bąbelki CO2 wewnątrz licznika bąbelków, i ustalając żądaną ich liczbę, wiemy jaka ilość dwutlenku węgla, i w jakim tempie dostaje się do akwarium. Za licznikiem bąbelków dajemy naszego stróża – zaworek zwrotny. Zaworek zwrotny zabezpiecza nasz sprzęt i mieszkanie przed zalaniem wodą z akwarium w przypadku braku zasilania. Jest to niezbędny, podkreślamy – niezbędny, element każdego zestawu CO2, oraz napowietrzania. Ostatni konieczny produkt to urządzenie, które zajmie się bezpośrednim podawaniem CO2 do akwarium. W większości przypadków jest to szklany dyfuzor. Opcji jest więcej niż tylko dyfuzor, i mają różne miejsce ulokowania w zestawie, ale funkcję tą samą jak dyfuzor. Dyfuzor dobieramy adekwatnie do objętości akwarium. Czym większe akwarium, tym większy dyfuzor będzie potrzebny do zaspokojenia zapotrzebowania roślin na węgiel. Każdy z tych elementów do nawożenia  akwarium CO2 należy jednak ze sobą jakoś połączyć. Wariantów jest kilka.

Złączki. Nyple. Redukcje. Czyli co pozwala nam efektywnie dostarczyć dwutlenek węgla CO2 z butli do akwarium.

Dla wielu osób hasła: złączki, nyple, redukcje to obce hasła. W rzeczywistości nie ma tam nic tajemniczego. To elementy łączące zestaw CO2 z akwarium. Łączą ze sobą reduktor, zaworek precyzyjny / dławik, elektrozawór, elementy szklane. Za pomocą odpowiednich złączek i rozdzielaczy możemy również podzielić jeden zestaw CO2 np. na dwa akwaria, a także i więcej niż dwa. Oczywiście, takie rozwiązanie niesie ze sobą pewne ryzyka, jak np. takie, iż rozłożenie ciśnienia CO2 może być nierównomierne. Ale właśnie taki zestaw pozwala nam zaoszczędzić sporo pieniędzy, w przypadku, kiedy posiadamy w domu więcej niż dwa akwaria. Wróćmy jednak do pierwotnego zastosowania złączek, nypli i redukcji. Zacznijmy od najmniej popularnych: redukcje zestaw CO2. Ich zadaniem jest sprawić aby dwa urządzenia, które posiadają gwinty różnej wielkości, np. 1/4” i 1/8”, można było połączyć w jedną całość. Tym samym sprawić, iż są kompatybilne i w pełni funkcjonalne. Takie połączenie na sztywno np. reduktora z elektrozaworem, oznacza to, iż stają się swego rodzaju monolitem, a nie są luźne przez połączenie ich kawałkiem wciskanego przewodu. Producent zaleca aby redukcje mocowane były za pomocą teflonu w płynie (jak to ma miejsce u nas w sklepie), bądź taśmy teflonowej, mając tym samym 100% szczelność. Nie musimy się obawiać, iż CO2 zacznie w niekontrolowany sposób się ulatniać, a nasza butla CO2 za szybko zrobi się pusta. Nyple. Nypel to rodzaj łącznika. Nypel może być zwykłą złączką lub redukcją jak wyżej. Jego zadanie jest takie samo jak redukcji. Różnica jest tylko wtedy, kiedy gwinty są takie same po obu stronach produktu. Swego rodzaju przeciwieństwo nypla to mufa. Różnica polega na tym, iż nyple posiadają gwint zewnętrzny, mufy natomiast gwinty wewnętrzne. Najobszerniejszą grupą produktów do łączenia ze sobą elementów zestawu dwutlenku węgla CO2 są tzw. szybkozłączki. Jest to najszybsze i najłatwiejsze połączenie elementów ze sobą. Dzięki specjalnym wtykom wystarczy ściąć prostopadle przewód PU i wetknąć go w szybkozłączkę. Mamy wśród nich sporo dostępnych wariantów. Trójniki Y i T, czwórnik X, a nawet dławiki do montażu na przewodzie. Warto jednak wspomnieć, iż taki dławik nie ma takiej samej skuteczności jak profesjonalne dławiki, które możemy mocować na sztywno do reduktora i z  elektrozaworem.   

Złączki, redukcje, nyple, czy wszystkie działają tak samo?

Pierwsza odpowiedź na to pytanie, która ciśnie nam się na usta jest taka, że tak. Ogólna zasada działania jest taka sama, ale jakoś potrafi być skrajnie różna. Pisząc te słowa mamy na myśli firmę Camozzi. Jest firma Camozzi, a potem długo, długo nic, aż w końcu pojawia się reszta produktów. Wystarczy wziąć którykolwiek z produktów Camozzi, aby dostrzec jakoś ich produktów. Pierwsze co wyróżnia złączki, szybkozłączki, nyple i redukcje marki Camozzi, to że w odróżnieniu od konkurencji, ich produkty zrobione są z metalu, nie plastiku. Producent już tutaj zadbał o to, aby ich produkt był niezniszczalny i niezawodny. Następną niepodważalną zaletą produktu Camozzi są dodatkowe uszczelki na elementach posiadających gwint zewnętrzny. Taki produkt daje nam jeszcze większą gwarancję, iż nie nastąpi wyciek dwutlenku węgla CO2 na którymkolwiek połączeniu. Kolejnym argumentem przemawiającym na rzecz Camozzi, to fakt, iż ich produkty posiadają metalowy kołnierz szybkozłączki do montażu przewodu PU. Finalnie, po samym montażu elementów Camozzi w zestawach dwutlenku węgla CO2 do akwarium, możemy stwierdzić, iż są to produkty najwyższej możliwej jakości, inne produkty „to tylko zamienniki”.