Jak stworzyć piękne akwarium roślinne – co będzie nam potrzebne?

Zakładanie akwarium roślinnego (np. holenderskiego) nie jest sprawą łatwą i raczej to domena osób nieco bardziej doświadczonych. Akwarium roślinne powinno się zaplanować od podstaw, wybierając odpowiednie podłoże, dopasowując gatunki względem wymagań, założeń ekspozycyjnych i stref zbiornika. Dopiero na końcu dobiera się do niego ryby lub krewetki. W tym wypadku to zieleń jest na pierwszym planie, a zwierzęta są dodatkiem. Jak więc założyć akwarium roślinne krok po kroku?

Akwaria holenderskie są skoncentrowane wokół roślin, z powodzeniem można nawet stwierdzić, że to podwodne ogrody botaniczne. Należy przestrzegać pewnych zasad i odpowiednio dobrać zbiornik, wyposażenie oraz dodatki, wtedy efekt będzie zniewalający. Co jest kluczowe?

Akwarystyka holenderska a pojemność zbiornika

Teoretycznie spektakularne akwaria roślinne można aranżować niezależnie od pojemności. W praktyce, aby osiągnąć pożądany efekt potrzeba średniego lub dużego zbiornika (powyżej 60-80l). Ważna jest nie tylko pojemność, ale także wysokość. W wyższych akwariach łatwiej jest wprowadzić rośliny stanowiące tło, a jednocześnie uda się uzyskać pewną piętrowość. Dla wyeksponowania podwodnego świata warto postawić na akwarium z wypukłą przednią szybą.

Filtracja, wyposażenie i dodatki w akwarium roślinnym

Zestaw pompa i filtr w akwarium holenderskim nie musi być aż tak wydajny, jak w przypadku akwarium towarzyskiego. Rośliny to naturalne filtry wody, w dodatku przy małej obsadzie ryb zanieczyszczenia są mniejsze niż zazwyczaj. Sprzęt wciąż dopasowuje się pod kątem pojemności zbiornika. W dużych zbiornikach dobrze sprawdzają się zewnętrze filtry kubełkowe. Strumień wody można nieco zmniejszyć, aby nie powodował nadmiernego ruchu roślin rosnących w pobliżu. Wykorzystanie grzałki zależy głównie od gatunków ryb, jakie będą hodowane. Optymalne podłoże jest wielowarstwowe. Na samym dnie można użyć torfu, na wierzch warto usypać gruboziarnisty piach lub żwir. Podłoże w tylnej części ściany w większych akwariach może mieć grubość nawet 10 cm, z przodu zazwyczaj usypuje się cieńsze warstwy. Cenną dekoracją są korzenie, zwłaszcza te, do których można przytwierdzić rośliny (np. mech lub anubiasy). Zaleca się stawiać jedynie na naturalne ozdoby, bez sztucznych statków czy figurek.

Jak dobrać oświetlenie do akwarium?

Dobierając oświetlenie w akwarium, zwykle korzysta się z zasady mówiącej, że na każdy litr powinno przypadać 0,5 - 0,1 W mocy urządzenia. W akwarium roślinnym warto postawić na górną granicę mocy. Dodatkowo znaczenie ma także rodzaj oświetlenia. W tym wypadku poza standardowym oświetleniem emitującym światło „białe” zaleca się zainstalować dodatkowe (świetlówki lub LED), emitujące światło niebieskie i czerwone. Taki sposób oświetlenia sprawi, że rośliny będą harmonijnie rozwijały się (liście będą dobrze wybarwione, a pędy grube). Oświetlenie powinno być uruchomione przez osiem do nawet kilkunastu godzin dziennie. Warto podłączyć je do czasomierza i zautomatyzować proces.

Akwarium holenderskie – jakie rośliny warto wybrać?

Wybierając rośliny do akwarium, należy sprawdzić, czy mają podobne wymagania. Dotyczy to parametrów wody, a także natężenia światła. Często wprowadzane gatunki w akwariach holenderskich to mchy, anubiasy, nurzańce, ponikło maleńkie, lileopsis brazylijski i Echinodorus tenellus. Z gatunków o czerwonym lub fioletowym zabarwieniu stawia się m.in. na Alternanthera, Ludwigia, Rotala, Echinodorus 'Red Diamond' i "Red Devil" oraz Polygonum "Sao Paulo". Jeśli zależy nam na zacienieniu całego zbiornika lub jego części, można pokusić się o uprawę roślin pływających (salwinia, pistia).

Zasady aranżacji akwarium roślinnego:

• Aranżacje roślin w zbiorniku typu holenderskiego są bardziej restrykcyjne niż w akwariach naturalnych. Rośliny często rosną w rzędach z odgórnie ustalonym porządkiem. Niskie sadzi się na froncie, średnie z przodu, a najwyższe przy tylnej ścianie zbiornika (jako tło).
• Ciekawy efekt osiąga się, uprawiając z przodu rośliny o pokroju trawiastym lub o wyglądzie mchów.
• Obok siebie uprawia się gatunki różniące się wyglądem, nie można umieszczać takich samych lub podobnych.
• Dla uatrakcyjnienia aranżacji przed zielonym tłem z roślin wysokich warto posadzić rośliny o fioletowej lub czerwonej barwie.

Pielęgnacja roślin w akwarium holenderskim i dobór ryb

Rośliny należy regularnie doświetlać i nawozić. Ważne składniki pokarmowe (często niedoceniane) to fosfor i potas. Tradycyjnie stosuje się także nawożenie CO2 (trzeba zaopatrzyć się w zestaw CO2 do akwarium). W sprzedaży dostępne są różnorodne testy, które określają parametry wody, w tym dostępność poszczególnych składników pokarmowych. Częstym zabiegiem pielęgnacyjnym jest przycinanie i ograniczanie wzrostu roślin. Z założenia mają rozrosnąć się do pewnego stopnia, a później trzeba proces kontrolować. Z początku konieczne może być eksperymentowanie z roślinami (nie wszystkie sobie poradzą) i wymiana na kolejne. Z czasem nabiera się wprawy i selekcjonuje optymalną grupę zieleni. Wprowadzając ryby, należy unikać gatunków, które podgryzają rośliny, jak również nadmiernie grzebią w podłożu. Często w akwariach roślinnych hoduje się neonki, danio i skalary.