Jak zwalczyć wypławki? Kilka praktycznych porad

W pewnych niekorzystnych warunkach w akwarium mogą pojawić się małe, półprzezroczyste, białe, pełzające robaki. Można je zauważyć szczególnie wtedy, gdy poruszają się po szybkach. To wypławki – niepożądani goście w naszym pieczołowicie „zaplanowanym” wodnym świecie. Są szkodliwe, gdyż atakują ikrę, narybek i niewielkie stworzenia, np.: krewetki. Co trzeba wiedzieć o wypławkach? Jak je skutecznie zwalczać?

Wypławki mogą trafić do akwarium m.in. wraz z kupnem roślin lub żywym pokarmem. To płaskie, drapieżne bezkręgowce należące do grupy wirków trójcierniowych (Tricladida). W naturze mogą osiągać nawet kilka centymetrów długości, w akwariach zwykle nie przekraczają 1 cm. Najczęściej spotykany wypławek biały nie rzuca się w oczy, gdyż prowadzi dość skryty, nocny tryb życia. W czasie dnia najczęściej sprytnie ukrywa się w zbiorniku – np.: na wewnętrznej stronie blaszek liściowych roślin, w podłożu, pod kamieniami i w najróżniejszych zakamarkach. Wypławki rozmnażają się bardzo szybko – i podobnie jak w przypadku „złych” ślimaków – moment ich największej ekspansji można łatwo przeczyć. Gdy do tego dojdzie, rozłażą się po akwarium, „oblepiając” szyby, rośliny, a nawet sprzęt. Rzecz jasna – nie powinno się dopuszczać do takich sytuacji, gdyż likwidacja tak dużej populacji nie jest zadaniem łatwym do wykonania.

Wypławki - szkodliwość dla innych stworzeń żyjących w akwarium

Gdy wypławki pojawią się w zbiorniku, najczęściej stają się przyczyną paniki. Wyglądają jak groźny pasożyt – a przynajmniej takie jest pierwsze skojarzenie. W praktyce jednak są niegroźne dla większości ryb. Mogą natomiast żerować na ikrze, o ile w ogóle udaje nam się w ten sposób rozmnażać ryby w akwarium, atakują narybek lub drobne organizmy, np.: krewetki. Dodatkową bolączką są także kwestie estetyczne – akwarium z wypławkami traci swój ozdobny wygląd i wygląda na zaniedbane (i w większości przypadków istotnie tak jest).

Wypławki w akwarium – jak je zwalczać?

Usunięcie wypławek z akwarium jest trudne, gdyż pominięcie nawet 1-2 egzemplarzy może spowodować powrót problemu. To obojnaki posiadające narządy żeńskie i męskie. Nawet po oczyszczeniu zbiornika trzeba monitorować czy nie pojawiły się nowe osobniki wyklute z jaj – zwykle cykl trwa 8 tygodni i po tym okresie trzeba dokonać ponownej solidnej lustracji. Metody zwalczania są różne:

Pułapki na wypławki – zazwyczaj zbudowane są z mocnego szkła. W ich środku umieszcza się „zachętę”, np.: krwiste mięso. Zwabione wypławki wędrują do środka i już nie mogą wydostać się na zewnątrz. Takie „wyłapywanie” szkodników trochę trwa, ale jest nieinwazyjne. W przypadku posiadania większego zbiornika i wystąpienia dużego problemu z robakami warto stosować równocześnie kilka pułapek.

Hodowla pożytecznych ryb – niektóre tropikalne ryby ucieszą się z obecności wypławek, które są dla nich przysmakiem. Niestety w większości przypadków ryby są wymagające (bojownik, gurami, prętnik) lub wymagają akwarium zimnowodnego (welon).

Preparaty chemiczne – w sklepach akwarystycznych można nabyć środki, które po dolaniu wody skutecznie zabijają wypławki. Niestety jest to metoda inwazyjna – o ile ryby (przynajmniej te zdrowe) radzą sobie ze zmianą składu wody i jej zmętnieniem, o tyle metoda może zaszkodzić bardziej wrażliwym stworzeniom, np.: ślimakom. Zabieg z reguły powtarza się po kilku tygodniach – jeśli wykluje się nowe pokolenie wypławek.

Pojawianie się, a przede wszystkim masowe rozmnażanie, wypławek świadczy o złym stanie wody i zaniedbaniu akwarium. Aby ograniczyć problem, należy regularnie podmieniać wodę. Nie można przy tym dopuszczać, aby na dnie gromadziły się warstwy niezjedzonego pokarmu. Na czas kuracji karmienie ryb powinno się ograniczyć.