Nawozy do akwarium

Nawożenie roślin akwariowych

Każdy akwarysta marzy, aby jego zbiornik był w doskonałej kondycji, rośliny rosły bujnie i zdrowo, a glony oglądali tylko na zdjęciach. Żeby nasze wymarzone rośliny bezproblemowo przyjęły się w akwarium i pięknie rosły należy zapewnić w akwarium kilka rzeczy.

Bardzo istotną kwestią jest podłoże

Wybór odpowiedniego podłoża, które będzie dopasowane do rodzaju zakładanego akwarium. Na rynku, dostępnych jest wiele rodzajów. Od jałowych żwirków po specjalistyczne podłoża roślinne np. Ada Amazonia. Zwykły żwirek bazaltowy bądź piasek nie posiada żadnych odżywczych składników dla roślin, jeżeli zdecydujemy się na wybór tego podłoża warto dodatkowo pod żwirek stosować substrat pod żwirowy np. Tropica Plant Growth lub kulki gliniano-torfowe. Podłoże pod żwirowe dzięki wysoko skoncentrowanej zawartości nawozów pozwala na zdrowy rozwój roślin. Większość specjalistycznych podłoży do akwarium, bogatych jest w składniki makro i mikroelementy, które pomagają roślinom podczas zakorzeniania oraz dostarczają im odpowiednich składników w pierwszej fazie wzrostu oraz zmniejsza zapotrzebowanie na nawożenie w płynie. Jeżeli naszym marzeniem jest akwarium roślinne to najlepszym wyborem jest podłoże aktywne.

Podstawowe pojęcia:

N, P, K, Fe, C, Mg, Ca, Mo, Mn,

• N - Azot
• P - Fosfor
• K - Potas
• Fe - Żelazo
• C - węgiel - to nie to samo co CO2 - choć ma wiele wspólnego
• CO2 – dwutlenek węgla
• Mg - magnez
• Ca - wapń
• Mo - molibden
• Mn - mangan
• Ni - Nikiel
• KH - twardość węglanowa
• GH - Twardość ogólna
• pH - zasadowość/kwasowość

Jak utrzymać prawidłowe stosunki najważniejszych pierwiastków w akwarium:

• N : P : K – 10 : 1 : 20 – Stosunek azotu, fosforu oraz potasu. Zapewnia zdrowy wzrost roślin i minimalizuje ryzyko glonów.
• N : P – 10 : 1 lub 8 : 1 –Azot do fosforu należy dobierać indywidualnie, ponieważ w niektórych akwariach wystarczy 10 : 1, ale czasami fosfor jest potrzebny w większych ilościach np.: 8 : 1. Dodawanie azotu (N) i fosforu (P) nie jest konieczne akwariach z duża obsadą ryb, ponieważ te substancje są zazwyczaj dostarczane w wystarczającej ilości, co jest wynikiem dostarczania pokarmu i metabolitów ryb w takim zbiorniku.
  W akwariach holenderskich (lub innych z większym stosunkiem roślin do ryb), sytuacja jest inna. Zbiorniki z dużą masą roślinną mają niezwykle wysokie wymagania makroelementowe
• Ca : Mg – 3 : 1 – wapń do magnezu, bardzo ważne pierwiastki, szczególnie magnez, w większości wód kranowych w Polsce jest za mało i trzeba go podawać dodatkowo. Magnez przy odpowiednim poziomie potasu wpływa również na odpowiednie przyswajanie żelaza i innych mikroelementów, co skutkuje zwiększonym popytem na azot i fosfor.
• K : Mg – 2 : 1 – potasu powinno być mniej więcej dwa razy więcej niż magnezu. Jednak nadmiar potasu może blokować przyswajanie wapnia i magnezu, co skutkuje deformacją stożków wzrostu.

W mierzeniu parametrów wody w akwarium oraz prowadzeniu akwarium roślinnego bardzo przydatne są testy do wody. Pozwolą zbadać wodę i określić niedobory lub nadmiar pierwiastków oraz dobrać odpowiednią dawkę nawozów do naszego akwarium. Korzystanie z produktów do nawożenia akwariów na „oślep” bez dokładnego zbadania wody może narobić więcej szkód niż pożytku oraz wywołać plagę glonów.  

Nawożenie akwarium roślinnego – jak stosować nawozy

Nawożenie akwarium jako temat jest bardzo obszerne i w głównej mierze zależy od typu zbiornika. Akwarium Low Tech (zbiornik z dobrym podłożem, słabym oświetleniem, brakiem Co2 ) będzie drastycznie różnić się od akwarium High Tech (dobre podłoże, mocne oświetlenie, dozowanie Co2 oraz wymaga nawożenia). W pierwszym przypadku rośliny wolniej przeprowadzają fotosyntezę, pobierają mniej składników odżywczych, a ich wzrost jest bardzo wolny. Natomiast w przypadku akwariów High Tech sytuacja jest odwrotna. Rośliny rosną szybko, pobierają dużo pierwiastków, nawożenie musi być odpowiednio dostosowane do potrzeb roślin.

Pierwsze nawożenie nowego akwarium powinno być o połowę mniejsze od zalecanej dawki przez producenta. Będzie można lepiej śledzić zmiany w wyglądzie roślin po podaniu nawozów i zależnie od reakcji roślin odpowiednio nawozić. W świeżo powstałym zbiorniku mikroelementy powinny być utrzymane na znacznie niższym poziomie niż zalecany, jednakowoż makroelementy (azot, potas i fosfor) musi być utrzymany na prawidłowym poziomie. Dysponując testami akwarystycznymi będziemy mogli kontrolować skład makroelementów oraz mikroelementów i móc we właściwym czasie uzupełnić ich braki. Jest to niezmiernie ważne, zwłaszcza w świeżym zbiorniku, gdyż większość akwarystycznych problemów rozpoczyna się wtedy gdy w kolumnie wody znajdują się spore ilości mikroelementów a makroelementy zostały skonsumowane przez rośliny. Pozbawione potasu i azotu rośliny akwariowe nie będą w stanie przyswoić mikroelementów z kolumny wody i wtedy niechybnie pojawią się glony - jako konsumenci nadmiaru mikroelementów.  Glony jako organizmy prymitywniejsze potrafią korzystać z dostępnych w wodzie niewykorzystanych resztek nawozów, podczas gdy rośliny naczyniowe wyraźnie ograniczyły wzrost z braku jakiegoś istotnego dla ich wzrostu składnika. Dlatego warto zainwestować w produkty do badania parametrów wody – testy akwariowe. Na rynku jest obszerny wybór produktów wielu firm, od kompletnych zestawów (walizek) do pojedynczych testów. Na naszej stronie internetowej www.plantica.pl znajdą Państwo nawozy, podłoża oraz wszystkie potrzebne produkty akwarystyczne.

Jak dbać o rozwój roślin akwariowych w „świeżym” akwarium? Jakie nawozy użyć?

W nowo założonym akwarium występuje cykl azotowy. Oznacza to że procesy mikrobiologiczne odpowiedzialne za obieg azotu nie działa jeszcze tak jak powinien. One cały czas w poszczególnych etapach „świeżego” akwarium zachodzą, jeszcze nie z żądaną intensywnością.

Ponadto niedawno posadzone rośliny akwariowe jeszcze nie zdążyły się ukorzenić, nie adaptowały się więc ich pochłanianie nawozu jest symboliczna. W tym momencie należy zapewnić roślinności wszystkiego co potrzebują. Dostępność Azotu (N) zapewnia, że ich wzrost będzie prawidłowy, odpowiednia ilość fosforu (P), dodatkowo poprawi stan roślin i pomoże osiągnąć prawidłowy metabolizm roślinności. Duża dawka Potasu (K) pobudzi rośliny do ukorzeniania się i rozpoczną poprawny wzrost. Kluczowe jest dozowane dwutlenku węgla (Co2) w formie gazu. Węgiel (C) jest makroelementem i jest najważniejszym czynnikiem decydującym o wzroście roślin. Węgiel jest budulcem dla roślin i jest konieczny do fotosyntezy. W wypadku jego braku nastąpi drastyczne zahamowanie wzrostu oraz zmniejszy się zapotrzebowanie roślin na dawkę składników odżywczych (nawozu). Należy jednak uważać na dawki Co2 w akwarium, aby nie przedawkować, ponieważ przy większej dawce jest on trujący dla organizmów wodnych (ryb, krewetek, ślimaków).

Regularna podmiana wody w akwarium

Regularne podmianki wody w akwarium są bardzo ważne przez cały okres funkcjonowania akwarium. Warto zadbać, aby były regularne i częste, są kluczowe do dobrze preferującego zbiornika. Dzięki nim pozbywamy się z wody resztek pokarmu, odchodów wszystkich stworzeń zamieszkujących nasz zbiornik oraz odprowadzamy z akwarium nieskonsumowane resztki składników pokarmowych z procesu nawożenia. Dbanie w ten sposób o akwarium unikniemy plagi glonów i niechcianych z nimi kłopotów. Jednak czasem mimo wysiłków zdarza się że w początkowej fazie zbiornika ukażą się glony. Nie należy wpadać w panikę ani się zniechęcać. W pierwszym kroku staramy się usunąć glony mechanicznie. Należy chwilowo wstrzymać podawanie nawozów, dodatkowo robić regularne podmiany wody. Przydatne w tej sytuacji będzie zmierzenie parametrów wody oraz regulacja ich wedle stosunku pierwiastków.

Pierwiastki – nawożenie roślin akwariowych, niedobory nawozu

Carbo – (węgiel w płynie) przyśpiesza proces fotosyntezy roślin oraz przyswajalność nawozów. Niszczy krótkie brązowo-brunatne, włoskowate, skupione ze sobą glony, tj. krasnorosty, a także zielenice.

Potas - Potas to zaraz po azocie najważniejszy pierwiastek niezbędny dla wzrostu roślin. Stanowi 1% suchej masy rośliny. Wspiera wiele procesów fizjologicznych, jest aktywatorem dla ponad 50 enzymów. Niedobory mogą wystąpić przy zbyt skąpym nawożeniu, dlatego powinno się stosować nawóz potasowy lub przynajmniej wieloskładnikowy. Czasem brak potasu jest związany z silnym nawożeniem innymi składnikami, np. wysoką zawartością wapnia, magnezu i sodu w wodzie. Dlatego nawożenie powinno być zrównoważone. Potas należy do grupy składników pokarmowych mobilnych, tzn. objawy niedoboru potasu u roślin najpierw są widoczne na starszych liściach.

Niedobór Potasu u roślin w akwarium:

• Początkowo niedobór potasu jest podobny do niedoboru azotu, liście odbarwiają się. Tkanki zmieniają barwę na żółtą na całej powierzchni blaszki liściowej. Następnie na liściach pojawiają się ciemne, gnilne plamy.
• Jeśli niedobór potasu jest niewielki, ale stale utrzymuje się, oprócz żółknięcia na liściach występują drobne kropki nekrotyczne.
• Przy długo utrzymującym się niedoborze następuje zahamowanie wzrostu. Przyrosty u roślin wyglądają tak, jakby miały mało chlorofilu.
• Nowe blaszki liściowe są mniejsze, rośliny wyglądają na skarłowaciałe.
• Pędy (łodygi) są bardziej kruche, korzenie słabo rozwinięte. Widać to zwłaszcza u młodych sadzonek, które mogą się łamać, a także wypływać.
• Brak potasu u roślin zwiększa ich podatność na niekorzystne czynniki – niewłaściwą temperaturę, patogeny czy zniszczenia przez organizmy żyjące w akwarium (także ryby).

Azot – bardzo ważny makroelement jeżeli chodzi o wzrost roślin wodnych i lądowych. Odpowiada za liczne procesy oraz jest pierwiastkiem budującym rośliny. W wodzie akwariowej najczęściej występuje w postaci amoniaku/amonu (NH4/NH3), azotynu (NO2) i azotanu (NO3).

Objawy niedoboru azotu:

• Zwolnienie tempa wzrostu roślin, następnie zahamowanie wzrostu roślin.
• Zmniejszony rozmiar nowych przyrostów, zamieranie stożków wzrostu.
• Objawu niedoboru widoczne najpierw na liściach starszych.
• Żółknięcie liści dolnych, gdyż następuje odpływ azotu do liści nowych. W kolejnych etapach żółta blaszka liściowa degraduje, czernieje (nekroza).
• Czerwienienie, wybarwienie liści nowych, stres związany z niedoborem azotu, niewystarczająca ilość azotu do wyprodukowania chlorofilu.
• W przypadku nagłego braku azotu nowe przyrosty mogą być blade podobnie jak w przypadku niedoboru żelaza czy mikroelementów, także stożek może zamierać.

Fosfor  - jest makroelementem o kluczowym znaczeniu podczas wzrostu roślin. W akwarystyce występuje w postaci PO4. Niedobory występują prawie zawsze na starszych częściach roślin.

Objawy niedoboru fosforu:

• Zahamowanie wzrostu roślin, szczególnie pędów.
• Niszczenie roślin od dołu, bardzo nieregularnie mikro dziury, jedna strona liścia jest czarna, a druga jeszcze w miarę zdrowa.
• Czerwienienie/ purpurowienie wierzchołków rośliny, ma to związek ze stresem i brakiem możliwości produkcji chlorofilu.
• Objawy niedoboru widoczne w pierwszej kolejności na liściach starszych.

Aktualne bestsellery w naszym sklepie w kategorii „nawozy płynne”

• Easy Life Fosfo - Nawóz fosforowy
• Easy Life Ferro – Nawóz żelazowy
• Easy Life Kalium – Nawóz potasowy
• Seachem Flourish Nitrogen – Nawóz Azotowy
• TROPICA Premium Nutrition - Nawóz azotowo-fosforowy dla roślin