Przewodnik po gatunkach - Bocje

Ryby akwariowe, takie jak bocja, hoduje się nie tylko z uwagi na ich atrakcyjny wygląd. To użyteczni sprzymierzeńcy w utrzymaniu porządku – czyszczą dno akwarium z opadłego pokarmu, a jednocześnie zwalczają ślimaki, o czym więcej piszemy w naszym tekście Jak usunąć ślimaki z akwarium?. Najpopularniejszy gatunek to bocja wspaniała. Nieco mniej znane są: bocja mysia, bocja szara, bocja tygrysia, bocja syjamska i bocja karłowata. Jak pielęgnować powyżej wymienione gatunki bocji?

Ryba akwariowa bocja w środowisku naturalnym najczęściej zasiedla obszar Azji. Poszczególne rodzaje żyją w wodach Mekong i Chao Phraya (bocja szara, bocja syjamska, bocja karłowata, bocja wspaniała) lub Saluin (bocja Kuboty). Z reguły preferują wody wartkie – szybko płynące rzeki i górskie strumienie. Ich pochodzenie ma znaczenie także dla akwarysty, podobne warunki (tzn. czystą, wydajnie filtrowaną wodę) należy zapewnić im także w zbiornikach sztucznych. Największe są bocje wspaniałe (ok. 30 cm długości) i bocje szare (do 25 cm długości). Średnie rozmiary osiąga bocja Kuboty (do 15 cm długości). Najmniejsze są bocja karłowata (6-7 cm), bocja syjamska (do 8,5 cm) i bocja pręgowana (8-9 cm). Poszczególne gatunki różnią się wyglądem, ale mają w miarę podobne wymagania.

Wymagania i pielęgnacja bocji

Bocje to ryby stadne, ale jednocześnie płochliwe. Powinny być trzymane przynajmniej po 8-10 sztuk. Samotne ryby lub parki źle się czują, są podatne na stres, mają słabą kondycję, a nawet blaknie ubarwienie ich ciała. Minimalna długość ściany akwarium dla najmniejszych bocji to 120 cm, dla największych 180-200 cm. To ryby wymagające przestrzeni – z przeznaczeniem do średnich i dużych zbiorników. Bocja toleruje inne rybki akwariowe (zwykle, ale nie zawsze żyje z nimi w zgodzie). Dlatego rzadko zachodzi dylemat, z jakimi rybami może być hodowana bocja wspaniała, karłowata czy inne. Ważne, aby ich towarzystwo nie było nadmierne agresywne. Podgryzanie płetw przez bocje (nie można tego całkowicie wykluczyć) to raczej problem małych akwariów i braku miejsca niż złośliwego „charakteru” ryb. Bocje zasiedlają głównie strefę przydenną, ale często pływają także w toni wodnej. Ze względu na ich delikatne ciało na dnie warto usypywać piasek lub żwir bez ostrych krawędzi. Podobnie jak glonojady, bocje lubią kryjówki – z orzechów kokosa, korzeni, rurek ceramicznych i grot skalnych. Dalszy wystrój nie ma tak dużego znaczenia, choć oczywiście warto uprawiać dużą liczbę roślin – nie tylko dla celów dekoracyjnych, ale także dla napowietrzania i filtracji wody.

Optymalne parametry wody

Akwarium należy wyposażyć w wydajny filtr z pompą. Ważne jest dokładne oczyszczanie (różne wkłady filtracyjne), ale i dobre napowietrzanie wody. Powyższe gatunki są wrażliwe na stężenie azotanów. Średnio optymalne pH wody wynosi 6-8, a twardość 5-15°. Warto podmieniać cotygodniowo część wody (ok. 30%). Optymalna temperatura dla całej grupy oscyluje w granicach 25-26°C. Największą tolerancję pod tym względem wykazuje bocja karłowata (20-30°C). Oświetlenie nie powinno być nadmiernie jasne. W tym wypadku rzadko jest to jednak problemem. Ryby żyją na dnie, gdzie światło ulega pewnemu rozproszeniu, także dzięki uprawianej zieleni. Mimo takiego dennego trybu życia ryba może raptownie wyskoczyć z akwarium, dlatego zbiornik należy wyposażyć w pokrywę.

Rozmnażanie i choroby

Rozmnażanie bocji w warunkach domowych jest bardzo trudne, u większości gatunków praktycznie niemożliwe. W okresie tarła ryby migrują, w zbiornikach nie mają takiej możliwości. Ponadto nie zauważa się wyraźnego dymorfizmu płciowego, przez co w przypadku hodowli dwóch egzemplarzy, co odradzamy, niemożliwe jest wybranie parki. W złych warunkach wszystkie gatunki bocji mogą „łapać” groźne choroby. Wspomniana powyżej bocja wspaniała (najbardziej okazały i umiarkowanie wrażliwy gatunek) może zmagać się z takimi problemami, jak ospa oraz oodinioza. Zdarza się, że rybka bocja kładzie się na boku i wygląda jakby była... martwa. Wcześniej chwieje się i kołysze na boki. To naturalne – w ten sposób stworzenie odpoczywa. Czasem można zauważyć ryby ciasno do siebie przytulone.

Karmienie bocji

Bocja to ryba chętnie i łapczywie zjadająca ślimaki. W okresie inwazji może być potężnym wsparciem. Tym samym zapewnia sobie pokarm żywy. W normalnych warunkach ryby dokarmia się pokarmem w różnej formie – pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Szczególnie cenna jest karma w postaci granulat czy tabletek, szybko opadająca na dno. Można ją karmić pokarmem suchym, żywym i mrożonym. Co pewien czas warto podać jej przepłukane rureczniki. Nie pogardzi rozdrobnionymi warzywami (szpinak, cukinia, ogórek). Ważne, aby rośliny pochodziły ze sprawdzonych źródeł (np.: własnej uprawy) i nie były nadmiernie traktowane środkami ochrony, czy nawozami mineralnymi (zwłaszcza azotowymi).

Bocje wspaniałe to jedne z najpiękniejszych i najciekawszych ryb akwariowych. Mają umiarkowanie wysokie wymagania, ale akwarysta - hobbysta z pewnym doświadczeniem spokojnie poradzi sobie z nimi. Są średnio drogie i raczej łatwo dostępne. Cena zakupu bocji wspaniałej wynosi ok. 10-11 zł. Rybki te budzą podziw ze względu na swoje ubarwienie ciała, ciekawy tryb życia i przy okazji minimalizują ryzyko pojawienia się plagi ślimaków w akwarium.